Совершенствование аллергологической помощи населению Республики Казахстан 14. 00. 36 Аллергология и иммунология
| Вид материала | Автореферат |
| 38 Нұрпейісов Таир Темірланұлы ТұжырымЗерттеудің мақсаты Материалдар мен әдістер Зерттеулер нәтижелері Tair T. Nurpeissov Material and methods |
- Аллергические заболевания в ХХI веке, 46.98kb.
- Совершенствование лабораторной диагностики гонококковой инфекции 14. 00. 36 аллергология, 355.42kb.
- Иммунологические аспекты перинатальной патологии у недоношенных детей 14. 00. 36 аллергология, 874.04kb.
- Диагностика и лечение аллергического ринита с сопутствующей патологией лор-органов, 740.73kb.
- Образовательный стандарт послевузовской профессиональной подготовки специалистов Специальность:, 1035.98kb.
- Расписание занятий на элективе для студентов 6 курса «Клиническая аллергология», 41.99kb.
- Положение о Комитете регистрационной службы и оказания правовой помощи Министерства, 133.99kb.
- Закон Республики Казахстан от 17 декабря 1998 года n 321 "Казахстанская правда", 1043.49kb.
- Название работы, 475.33kb.
- Закон Республики Казахстан от 18 декабря 2000 года №126-ii, 1507.24kb.
38
Нұрпейісов Таир Темірланұлы
Қазақстан Республикасы тұрғындарына аллергологиялық көмекті жетілдіру
Медицина ғылымдарының докторы дәрежесін алуға арналған диссертация
14.00.36 – аллергология және иммунология
Тұжырым
Зерттеудің мақсаты: аллергиялық аурулар бойынша эпидемиологиялық жағдайды зерттеу, Қазақстан Республикасы тұрғындарына аллергологиялық көмекті жетілдіру жөнінде ұсыныстарды динамикада әрі қарай өндіру және енгізу.
Материалдар мен әдістер:
Эпидемиологиялық зерттеу әдістері. ҚР Алматы және Маңғыстау аймақтары тұрғындарының ұйымдаспаған популяцияларын клинико-эпидемиологиялық зерттеудің мәліметтері –5000 адам шамасында.
1995-1997, 2001-2002, 2005-2006 жылдардағы Қазақстан Республикасының ЕПҰ ресми статистикалық есептері, №12, №14 нысанды медициналық құжаттамалары. 1997, 2004-2006 жылдардағы Алматы қаласының орталық жедел медициналық көмек станциясы шақыруларының архивтерінің мәліметтері (500 мың шамасында шақыру карталары).
Алматы обылысының 2 ЖДА және Алматы қаласының 2 қалалық емханалары территорияларындағы скринингті зерттеу мәліметтері – 2000 адам шамасында.
Қазақстан Республикасы стратегиялық зерттеулер бойынша агенттілігінің мәліметтері. Қазақстан Республикасы Заңдары. Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің бұйрықтары.
ҚР тұрғындарының медициналық көмекке деген қажеттілігін есептеу методологиясы бойынша әдістемелік нұсқаулар (меншіктік туынды)
Астмамен ауыратын науқастың сауалнамасы (меншіктік туынды)
«Астма» электронды регистрі (меншіктік туынды).
«Астма» электронды регистрінің апробациясы мен енгізуі Қазақстанның 4 обылысында – Ақмола, Шығыс Казақстан, Қарағанды, Қостанай, және Кардиология және ішкі аурулар ҒЗИ – жүргізілді – осы нүктелерде аллергологиялық бөлімшелер негізінде(базасында) бронхиалды астмамен ауыратын науқастардың регистрге енгізілуімен, мәліметтер қоймасын одан әрі қарай оны өңдеп және талдап, толық іріктеуі жүргізілді.
Мәліметтерді статистикалық әдіспен өңдеу. Вариациялық статистиканың стандартты әдістері, Стъюдент критерийлері, корреляциялы өзара байланысты есептеу және т. б. қолданылды.
Зерттеулер нәтижелері:
Рандомизирленген зерттеу мәліметтері бойынша Алматы және Маңғыстау аймақтары территорияларындағы ересек және жеткіншек тұрғындары арасындағы аллергиялық аурулармен нағыз аурушаңдық 24,1% немесе 1 мың тұрғынға 241,3 құрады. 10 әртүрлі аллергопатологиялар байқалды, жедел аллергоздардың арасында терінің аллергиялық зақымдануы(19,9%), созылмалылардың ішінде- жоғарғы тыныс жолдары патологиялары(30,5%) жиі кездесті, ал зерттелгендердің 54,0%-да екі және одан да көп аурулары болды(полинозология).
Ведомстволық статистикалық есептің модифицирленген түрлерін енгізу ҚР барлық аймақтарының тұрғындарының 10 аллергопатологиялар бойынша медициналық көмек қажет ететіндігін ғана дәлелдеп қойған жоқ, сонымен қатар аурушаңдықтың маңызды өсуін тапты- 2000ж. 1 мың тұрғынға 4,8-ден 2008ж. 19,0-ге дейін, демек 3,96 рет өскен.
Алматы қ. ЖМЖС жұмысының есеп жүйесіне енгізілген өзгертулер тұрғындардың аллергиялық көмек бойынша жедел және қалдыруға болмайтын медициналық жәрдемге деген жоғары қажеттілігін, сол сияқты оның өсу тенденциясын анықтады. БА бойынша шақыру саны 2003 жылдан 2006 жылға дейін 1035-тен 2396 жағдайға(2,31 рет), ДА- 273-тен 629-ға дейін (2,30рет) жоғарылады. Осы орайда, БА ауыратын госпитализацияланған науқастардың үлесі 11,3% -дан 7,7%-ға төмендеді, ал ДА ауыратындардың саны, керісінше, 23,8% -дан 42,6%-ға дейін жоғарылады.
Талдау мәліметтері негізінде ҚР ересек және жеткіншек тұрғындарына медициналық аллергиялық көмектің барлық көрсету деңгейлеріндегі көлемі және штаттық құрылымының нормативтері ғылыми негізделді. АМСЖ деңгейінде 6,5- 12,5 мың тұрғынға бір дәрігер-аллерголог қызметі бөлінген; барлық деңгейдегі аллергологиялық бөлімшелердің штаттық құрылымдарына ғылыми негізделген өзгертулер медициналық персоналдың нормативті жүктемесін 1,5-2 рет азайтуды мүмкін етті.
ҚР ересек және жеткіншек тұрғындары арасында БА, өсуге тенденциялы, жоғары аурушаңдық анықталды. Ресми статистиканың талдау мәліметтері бойынша 2000 жылдан 2008 жылға дейінгі кезеңде ҚР БА аурушаңдық, 40 мың ауруды құрап, 1,22 рет өсті. Салыстырмалы талдауда Алматы аймағында 1997 жылдан 2007 жылға дейінгі кезеңде БА бағдарлы аурушаңдықтың 1,91% -дан 3,77%-ға дейін, демек,1,97 рет өсуі анықталды.
«Астма» электронды регистрі БА науқастар есебі жағдайын және жүргізілген шаралардың тиімділік мониторингісін принципиалды өзгерте алатын, тиімді инновациялық құрал болып табылады. Алматы қ. ЕПҰ пилотты бөлімшелеріндегі апробация регистр қызметінің 2-ші жылында БА ауыратын науқастар есебінің тиімділігі 39,5%-ға өсті.
ЕПҰ-дың электронды- есептеу және коммуникация жабдықтарымен қамтамасыз ету бар деңгейі аллергилық ауруларды тіркеу және диагностикалау үшін қазіргі заманғы компьютерлік технологияларды қолдануды мүмкін етеді. АМСЖ деңгейінде қосымша материалды шығынсыз, SQUAR-E және ACT қосатын, БА және АРдиагностикалық алгоритмінің апробациясы оның қарапайымдылығын және тиімділігін көрсетті. Әдістің жалпы сенерлігі 84,3%.-ды құрады.
Tair T. Nurpeissov
Improvement of allergological service for the population of Republic of Kazakhstan
Dissertation for the degree of the Doctor of medical sciences
14.00.36 – allergology and immunology
SUMMARY
Study objective: to study the epidemiological situation on allergic diseases in trend with following development and implementation of proposals of improvement of the allergological service for Republic of Kazakhstan population.
Material and methods: Epidemiological methods of the investigation – the data of clinic-epidemiological trial of non-organized population of Almaty and Mangystau regions of Kazakhstan – about 5000 persons.
Official statistic reports of medical organizations of Republic of Kazakhstan, forms f-12 and f-14 zdrav. for 1995-1997, 2001-2002, 2005-2006 yrs. Archives of Almaty central station of medical emergency service for 1997, 2004-2006 yrs – about 500 thousands of call-cards.
Data of the screening investigation on the area of 2 outpatients’ clinic of Almaty district and 2 outpatients’ clinic of Almaty city – about 2000 persons.
Data of the Agency of strategic investigations of Republic of Kazakhstan.
Kazakh Laws. Minister of Health Service of the Republic of Kazakhstan orders.
Methodical indications for the methodology of calculation of Kazakhstan population necessity in medical service (own designing).
Asthma patient’s questionnaire (own designing).
Electronic “Asthma” register (own designing).
Approbation and introduction of Electronic “Asthma” register was conducted in SRI of Cardiology and internal diseases (Almaty) and in some city outpatients’ clinics. In those clinics on the base of allergological and therapeutic departments the total registration of patients with bronchial asthma with consequent data base creation was performed. The approbation of peripheral part was conducted in 4 Kazakhstan districts – Akmola, East-Kazakhstan, Karaganda and Kostanai, and in SRI of Cardiology and internal diseases (Almaty).
Statistics methods of data processing – standard variation, Student criterion, correlative interrelation and others were used.
Study results:
The veritable spreading of allergic diseases among adult and adolescent population by the data of randomized trial on the area of Almaty and Mangystau regions is 24.1% or 241.3% for 1 thousand population. There are 10 different allergic diseases, skin lesions were more frequent (19.9%) among acute allergic diseases, upper respiratory ways pathologies (30.5%) – among chronic diseases. 54.0% of examined allergic patients had two of more allergic pathologies in the same time (polynosology).
Analysis of the results of modified state statistics forms’ implementation not only confirmed the presence of necessity of population of all regions of Kazakhstan in all kinds of medical service for the treatment of 10 allergic diseases but as well it revealed significant growth of its prevalence – from 4.8 on 1 thousand of population in 2000 yr. to 19.0 in 2008, what makes 3.96 times more.
Performed changes in the system of registration of Almaty central emergency station service revealed high necessity of population in emergency service for the treatment of allergic diseases and clear tendency to the growth of this need. The total quantity of calls during the period 2003-2006 yrs. due to bronchial asthma increased from 1035 to 2396 cases (in 2.31 times), drug allergy – from 273 to 629 (in 2.30 times). In the same time the part of hospitalized patients with bronchial asthma decreased from 11.3% to 7.7%, but with drug allergy, on the contrary, increased from 23.8% to 42.6%, respectively.
The analysis of the data allowed to scientifically substantiate the standards of staff structure and the capacity of medical allergological service for adult and adolescent population of Kazakhstan on all levels. On primary care level one position of physical-allergologist is given to 6.5-12.5 thousand of attached population. The scientifically substantiated changes allowed to decrease the standard loading of medical staff in 1.5-2.0 times.
High prevalence of bronchial asthma among adult and adolescent population of Kazakhstan and the clear tendency to its growth was proven. By the analysis of official statistics during period 2000-2008 yrs. the prevalence of bronchial asthma increased in 1.22 times, what makes more than 40 thousand patient. The comparative analysis of approximate prevalence of bronchial asthma in Almaty region between 1997 and 2007 revealed the growth from 1.91% to 3.77% (1.97 times higher).
Electronic “Asthma” register is effective innovative tool able to cardinally change the situation with asthma patients’ registration and to monitor the efficacy of taken measures. Approbation of EAR on pilot areas of medical organizations of Almaty discovered the rise of registration efficacy to 39.5% already to 2nd year of functioning of the Register.
Existing level of equipment of medical organizations with electronic-computing techniques and communication means allows the use of modern computer technologies for registration and diagnostics of allergic diseases. The approbation of diagnostic algorithm of bronchial and allergic rhinitis, including SQUAR-E® and Asthma Control Test, on the primary care level without additional expenditures proved its simplicity and efficacy. The reliability of the method is 84.3%.
Подписано в печать 07.05.2010 г.
Формат 60х84х1/16
Объем 2,0 п.л.
Тираж 150 экз.
ТОО «Издательский дом «Омега-Принт»
г. Алматы, мкр. Акбулак, ул. Сыздыкова, 4