А.І. Жук 2008 г
| Вид материала | Документы |
- А. І. Жук 2008 г, 802.37kb.
- Образования Республики Беларусь А. И. Жук 2008 г. Регистрационный № тд- /тип. Построение, 108.85kb.
- Л. П. Яфаев Р. Х. Эпидемиология. Спб., 2004. Беляков В. Д., Яфаев Р. Х. Эпидемиология., 89.69kb.
- Так люди в достатке не задумываются о будущем, а при перемене обстоятельств терпят, 172.06kb.
- Жук Ю. О. Інформатика: освіта І соціум // Гуцульська школа. 2000. №1 С. 14-15, 52.18kb.
- Учебно-методический комплекс дисциплины Бийск бпгу имени В. М. Шукшина, 2251.43kb.
- А. И. Жук. 2009 г, 344.9kb.
- Собор Парижской Богоматери» В. Скотт «Айвенго» > Г. Уэллс «Война миров» Э. По «Золотой, 10.2kb.
- Примерное тематическое планирование для 6 класса, 1665.53kb.
- Жук Ю. О. Методи педагогічних досліджень з використанням глобальної мережі Інтернет, 127.33kb.
Далёкi Усход у планах самадзяржаўя. Пабудова Кiтайска-Усходняй чыгункi i арэнда Порт-Артура. Народныя паўстаннi ў Кiтаi i iнтэрвенцыя вялiкiх дзяржаў. Дыпламатычная iзаляцыя Расii.
Расiйска-японская вайна. Ход ваенных дзеянняў на моры i на сушы. Бiтвы пад Ляаянам i на р. Шахэ. Абарона Порт-Артура. Мукдэнская бiтва. Цусiма. Портсмуцкi мiр.
Мiжнародныя кантакты Расii ў час рэвалюцыi 1905–1907 гг. Пазыка 1906 г.
Абвастрэнне мiжнародных супярэчнасцей. Англа-расiйскае пагадненне i ўтварэнне Антанты. Баснiйскi крызiс. Патсдамскае спатканне. Расiйска-японскае пагадненне. Расiя i Балканскiя войны.
IV.9. Рэвалюцыя 1905—1907 гг. у Расіі. Пачатак рэвалюцыi. Студзеньска-лютаўскiя забастоўкi. Урадавыя камiсii па рабочым пытанні. Рэскрыпт на iмя А. Р. Булыгiна. Буржуазна-апазiцыйны рух.
Процiдзеянне дваранскай рэакцыi палiтыцы ўступак. Утварэнне «Саюза рускiх людзей» i Рускай манархiчнай партыi.
Развiццё рэвалюцыi вясной i летам 1905 г. III з’езд РСДРП i Жэнеўская канферэнцыя меншавiкоў. Усерасiйскi сялянскi саюз. Прафесiянальна-палiтычныя саюзы i Саюз саюзаў.
Усерасiйская Кастрычнiцкая палiтычная стачка. Саветы рабочых дэпутатаў. Г. С. Хрусталёў-Носар. Манiфест 17 кастрычнiка. Кабiнет С. Ю. Вiтэ i пытаннi дзяржаўных пераўтварэнняў. Карная палiтыка царызму. Чарнасоценныя пагромы.
Утварэнне новых палiтычных арганiзацый i партый. «Саюз рускага народа». А. I. Дубровiн, М. Я. Маркаў, У. М. Пурышкевiч. Канстытуцыйна-дэмакратычная партыя. П. М. Мiлюкоў. «Cаюз 17 кастрычнiка». А. I. Гучкоў.
Уздым сялянскага руху. Рэвалюцыйныя выступленнi ў армii i на флоце. П. П. Шмiт.
Змякчэнне нацыянальнага прыгнёту i ўкраiнскi рух. Агульнарасiйскiя партыi на Украiне. Дзейнасць Украiнскага сацыял-дэмакратычнага саюза («Cпiлкi»), Украiнскай сацыял-дэмакратычнай рабочай партыi, Украiнскай радыкальна-дэмакратычнай партыi.
Снежаньскае ўзброенае паўстанне ў Маскве. Паўстаннi ў iншых месцах iмперыi.
Адступленне рэвалюцыi. Перагляд палажэння аб выбарах у Дзяржаўную думу. Рэформа Дзяржаўнага савета. Новая рэдакцыя «Асноўных дзяржаўных законаў».
Арганiзацыя з’ездаў аб’яднанага дваранства. А. А. Бобрынскi.
Першая Дзяржаўная дума, яе склад. С. А. Мурамцаў. Аграрнае пытанне. Дэкларацыя I. Л. Гарамыкiна. Роспуск Думы. «Выбаргскi заклiк».
Лiпеньскi палiтычны крызiс. Кабiнет П. А. Сталыпiна. Указ 9 лiстапада 1906 г. Другая Дзяржаўная дума, яе склад i характарыстыка дзейнасцi. Ф. А. Галавiн. Украiнская грамада ў Дзяржаўных думах.
Дзяржаўны пераварот 3 чэрвеня 1907 г.
IV.10. Унутраная палітыка расійскага ўрада і грамадска-палітычны рух у 1907—1914 гг. Трэцячэрвеньская манархiя. Выбарчы закон 1907 г. Трэцяя Дзяржаўная дума. М. А. Хамякоў, А. I. Гучкоў, М. У. Радзянка. Банапартызм. Карная палiтыка царызму. Вялiкадзяржаўны шавiнiзм i распальванне нацыянальнай варожасцi. Справа Бейлiса.
Сталыпiнская аграрная рэформа. Перасяленчая палiтыка. Рабочае пытанне. Увядзенне земстваў у заходнiх губернях. Забойства П. А. Сталыпiна. Кабiнет У. М. Какоўцава.
Грамадскае жыццё краiны ў 1907—1912 гг. Зборнiк «Вехи». Справа Е. Ф. Азефа. Партыйна-палiтычная барацьба. Партыя прагрэсiстаў. А. I. Канавалаў, В. П. i П. П. Рабушынскiя.
Новы ўздым агульнадэмакратычнага руху. Рэакцыя грамадства на смерць Л. М. Талстога. Усеагульная студэнцкая забастоўка. Ленскі расстрэл. Выбары ў Чацвёртую Дзяржаўную думу, яе дзейнасць. М. У. Радзянка. Рост стачачнай барацьбы. Легальныя рабочыя арганізацыі. Сялянскі рух. Выступленні ў арміі і на флоце.
Нацыянальна-вызваленчы рух. Таварыства ўкраiнскiх паступоўцаў.
Унутрыпалiтычнае становiшча Расii напярэдаднi Першай сусветнай вайны. Кабінет І. Л. Гарамыкіна. «Новы курс» эканамiчнай палiтыкi. Рабочы рух летам 1914 г. Барыкады ў Петраградзе.
IV.11. Удзел Расіі ў Першай сусветнай вайне. Падрыхтоўка Расii да вайны. Рэарганiзацыя армii. Ваенныя дамовы з Францыяй i Англiяй. Вялiкая ваенная праграма 1913 г.
Пачатак Першай сусветнай вайны, яе характар. Уступленне Расii ў вайну. Стаўка Вярхоўнага галоўнакамандуючага i генералiтэт. Вял. кн. Мікалай Мікалаевіч. Ход ваенных дзеянняў у 1914 г. Галiцыйская бiтва. Ваенныя паражэннi ў 1915 г. Мікалай ІІ — вярхоўны галоўнакамандуючы. Узмацненне залежнасцi царызму ад Антанты. Мiлiтарызацыя эканомiкi. Ваенныя дзеяннi ў 1916 г. Брусiлаўскi прарыў. Роля Усходняга фронту ў зрыве германскiх планаў вайны.
IV.12. Унутрыпалітычнае становішча Расіі ў 1914—1917 гг. Манiфест 20 лiпеня 1914 г. «Свяшчэннае яднанне». Усерасiйскi земскi саюз. Усерасiйскi саюз гарадоў. Асобыя нарады. Ваенна-прамысловыя камiтэты.
Узмацненне апазiцыйных настрояў у сувязi з ваеннымi няўдачамi. Утварэнне «Прагрэсiўнага блока». Распуцiншчына. «Мiнiстэрская чахарда».
Развал гаспадаркi i збядненне народных мас. Рабочы i сялянскi рух. Хваляваннi ў армii. Паўстанне 1916 г. у Сярэдняй Азii i Казахстане.
IV.13. Заходнеўкраінскія землі ў другой палове ХІХ — пачатку ХХ ст. Адмiнiстрацыйны статус Усходняй Галiчыны, Паўночнай Букавiны i Закарпацця ў складзе Аўстра-Венгрыi. Сiстэма кiравання краем. Узрастанне польскага ўплыву ў Галiчыне. А. Галухоўскi. Аграрныя адносiны ў заходнеўкраiнскай вёcцы. Стан прамысловасцi i транспарту. Гарады i гандаль. Працоўная эмiграцыя.
Русафiльская («маскафiльская») плыня ў грамадска-палiтычным жыццi заходнiх украiнцаў. Газета «Слово». Руская Рада. Нарадоўцы. Гурток «Маладая Русь». Заснаванне i дзейнасць «Просвiты», навуковага таварыства iмя Т. Р. Шаўчэнкi. М. С. Грушэўскi. Газета «Діло». Народная Рада.
Партыйна-палiтычнае жыццё Усходняй Галiчыны. Руска-украiнская радыкальная партыя. I. Я. Франко, М. I. Паўлiк. Украiнская нацыянал-дэмакратычная партыя. «Новы курс» маладых русафiлаў i ўтварэнне Рускай нацыянальнай партыi.
Узмацненне польска-украiнскiх супярэчнасцей у Галiчыне ў пачатку XX ст. Сялянскае пытанне. Байкот жнiва ў 1902 г. Барацьба за ўкраiнскi унiверсiтэт у Львове i выбарчую рэформу. Грамадска-палiтычная сiтуацыя ў Паўночнай Букавiне i Закарпаццi. Украiнскi нацыянальны рух ва ўмовах нарастання пагрозы сусветнай вайны. Грэка-каталiцкая царква. А. Шэпцiцкi.
Заходняя Украiна ў Першай сусветнай вайне. Галiчына — арэна найбольш жорсткiх i спусташальных баёў. Знешнепалiтычная арыентацыя розных слаёў насельнiцтва. Украiнскiя сечавыя стральцы. Агульная Украiнская Рада. Палiтычная дзейнасць эмiгрантаў з расiйскай Украiны. Саюз вызвалення Украiны.
Расiйскi акупацыйны рэжым. Наступ на «мазепiнства». Г. А. Бобрынскi. Паездка Мiкалая II у Галiчыну.
IV.14. Лютаўская рэвалюцыя 1917 г. Абвастрэнне рэвалюцыйнага крызiсу ў канцы 1916 — пачатку 1917 г. Велiкакняжацкая фронда. Забойства Р. Я. Распуцiна. Самаiзаляцыя царскай сям’i. Паўстанне ў Петраградзе.
Царскi ўрад у першыя днi Лютаўскай рэвалюцыi. Стварэнне Часовага камiтэта Дзяржаўнай думы i яго спробы пагаднення з царызмам. М. У. Радзянка. Пытанне аб адрачэннi Мiкалая II. Крушэнне манархii. Петраградскi Савет i Загад № 1. Стварэнне Часовага ўрада. Г. Я. Львоў. А. Ф. Керанскi. Двоеўладдзе.
Рэвалюцыйныя падзеi ў Маскве, на фронце i ў правiнцыi. Украiна ў час рэвалюцыi.
Пытанне аб вынiках рэвалюцыi ў сучаснай гiстарыяграфii.
IV.15. Культура Расіі ў ХІХ — пачатку ХХ ст. Грамадска-палiтычныя ўмовы i асноўныя этапы развiцця культуры.
Асвета. Школа. Друк. Буйнейшыя кнiгавыдавецтвы. I. Дз. Сыцiн. А. С. Суворын. Культурна-асветныя ўстановы.
Навука i тэхнiка. Развiццё новых напрамкаў у навуцы i станаўленне новых навуковых школ. Дасягненнi ў галiне матэматыкi, астраномii, фiзiкi, хiмii, медыцыны, бiялогii. М. I. Лабачэўскi. М. У. Пiрагоў. Б. С. Якобi. М. М. Зiнiн. П. А. Чэбышаў. Дз. I. Мендзялееў. А. М. Бутлераў. I. М. Сечанаў. I. I. Мечнiкаў. I. П. Паўлаў. У. I. Вярнадскi. Геаграфiчныя адкрыццi i дасягненнi. I. Ф. Крузенштэрн. Ф. Ф. Белiнсгаўзен. М. П. Лазараў. П. П. Сямёнаў-Цян-Шанскi. М. М. Мiклуха-Маклай. М. М. Пржавальскi. Узнiкненне сейсмалогii. Вынаходства радыё. А. С. Папоў. Самалётабудаванне. А. Ф. Мажайскi. М. Я. Жукоўскi. Дзейнасць К. Э. Цыялкоўскага.
Фiласофiя i сацыялогiя. Г. В. Пляханаў. У. I. Ленiн. У. С. Салаўёў. М. А. Бярдзяеў. С. М. Булгакаў. П. А. Фларэнскi. Гiстарычная навука. М. М. Карамзiн. С. М. Салаўёў. В. В. Ключэўскi. Мовазнаўства i лiтаратуразнаўства. Педагагiчная думка.
Асноўныя напрамкi ў лiтаратуры i мастацтве. Выдатныя расiйскiя паэты i пiсьменнiкi.
Тэатр. М. С. Шчэпкiн. К. С. Станiслаўскi i У. I. Немiровiч-Данчанка. Драматургiя. А. М. Астроўскi. Музычная культура. М. I. Глiнка. «Магутная кучка». П. I. Чайкоўскi. С. В. Рахманiнаў. А. М. Скрабiн. Ф. I. Шаляпiн. Л. В. Собiнаў. А. В. Няжданава. Выяўленчае мастацтва. А. Г. Венецыянаў. К. П. Брулоў. А. А. Iванаў. П. А. Фядотаў. «Перасоўнiкi». В. В. Верашчагiн. I. Я. Рэпiн. «Cаюз рускiх мастакоў». «Свет мастацтва». «Блакiтная ружа». «Бубновы валет». Скульптура i архiтэктура. У. П. Мартас. А. Н. Варанiхiн. А. Д. Захараў. К. I. Россi. Узнiкненне кiнематографа. Я. А. Пратазанаў.
IV.16. Украінская культура ў ХІХ — пачатку ХХ ст. Агульная характарыстыка стану культуры. Развiццё ўкраiнскага культурна-нацыянальнага руху.
Буйнейшыя навучальныя i навуковыя ўстановы. Дасягненнi ў галiне матэматыкi, хiмii, фiзiкi. Гiстарычныя даследаваннi. М. I. Кастамараў, М. С. Грушэўскi, Д. I. Багалей.
Кнiгадрукаванне. Журналiстыка.
Лiтаратура i драматургiя. I. П. Катлярэўскi, П. П. Гулак-Арцямоўскi, Т. Р. Шаўчэнка, Леся Украiнка, М. М. Кацюбiнскi i iнш. Прафесiйны тэатр. М. Л. Крапiўнiцкi. Музычнае жыццё. С. С. Гулак-Арцямоўскi, М. В. Лысенка. Выяўленчае мастацтва. К. А. Трутоўскi, П. Д. Мартыновiч, С. I. Васiлькоўскi i iнш.
Культурныя сувязi з Беларуссю i Расiяй.
Раздзел V. расія і украіна ў 1917—1939 гг.
V.1. Расстаноўка сацыяльных і палітычных сіл ва ўмовах мірнага развіцця рэвалюцыі. Развiццё Расіі пасля Лютаўскай рэвалюцыi. Расстаноўка грамадскiх i палiтычных сiл у краiне: манархiсты, акцябрысты, кадэты, эсэры, меншавiкi, бальшавiкi, анархiсты. Лiдэры палiтычных партый. Стварэнне Часо-вага камiтэта Дзяржаўнай Думы, Часовага ўрада, Петраградскага Савета. М. В. Радзянка, кн. Г. Я. Львоў, М. С. Чхеiдзе. Узнiкненне i сутнасць двоеўладдзя.
Дэмакратызацыя дзяржаўнага строя, армii, палiцыi, увядзенне палiтычных свабод. Легалiзацыя дзейнасцi палiтычных партый i нацыянальных арганiзацый. Вяртанне палiтычных эмiгрантаў. У. I. Ленiн. Пытанне аб адносiнах да вайны i першы (красавiцкi) крызiс Часовага ўрада. П. М. Мiлюкоў, А. I. Гучкоў. Стварэнне каалiцыйнага ўрада. Паглыбленне гаспадарчага крызiсу i палiтычнай анархii. Першы Агульнарасiйскi з’езд рабочых i салдацкiх дэпутатаў. Дэманстрацыя 18 чэрвеня. Спроба наступлення расiйскай армii на фронце. Барацьба за ўладу на месцах.
V.2. Агульнанацыянальны крызіс. Кастрычніцкае ўзброенае паўстанне. Лiпеньскi ўрадавы крызiс. Дзеяннi бальшавiкоў. Стварэнне другога каалiцыйнага ўрада. А. Ф. Керанскi. Барацьба ўрада з левымi радыкаламi. Канец двоеўладдзя.
Нарастанне эканамiчнага, палiтычнага i нацыянальнага крызiсу. Пагроза ўстанаўлення дыктатуры. Дзяржаўная нарада. Карнiлаўскi мяцеж i яго разгром. Часовае аб’яднанне дзеянняў палiтычных партый. Стварэнне Дырэкторыi.
Узрастанне ўплыву бальшавiкоў. Бальшавiзацыя Саветаў. Л. Д. Троцкi. Абвяшчэнне Расii рэспублiкай. Дэмакратычная нарада, стварэнне перадпарламента. Развал фронту. Анархiчныя настроi ў грамадстве. Рэвалюцыйны экстрэмiзм.
Курс бальшавiкоў на ўзброенае паўстанне. Нарады ЦК РСДРП(б) 10 i 16 кастрычнiка. Ваенна-рэвалюцыйны камiтэт (ВРК). М. I. Падвойскi. Сiлы прыхiльнiкаў перавароту i Часовага ўрада. Ход паўстання. Другі Агульнарасiйскi з’езд Саветаў. Фармiраванне Савета Народных Камiсараў (СНК) i Усерасiйскага Цэнтральнага Выканаўчага камiтэта (УЦВК). Л. Б. Каменеў. Першыя дэкрэты савецкай улады.
V.3. Першыя сацыялістычныя пераўтварэнні (кастрычнік 1917 г. — 1920 г.). Першыя сацыяльна-эканамічныя пераўтварэнні. Спробы аднаўлення ўлады Часовага ўрада. Агульнарасiйскi камiтэт уратавання Радзiмы i рэвалюцыi. Паход на Петраград войскаў Краснова — Керанскага. “Викжель». Першы ўрадавы крызiс. Устанаўленне ўлады саветаў на месцах. Рэвалюцыя ў нацыянальных раёнах i на франтах. Стварэнне антыбальшавiцкага цэнтра на Доне. Пераход улады да Саветаў у Маскве. Асаблiвасцi рэвалюцыйнага працэсу на Украiне. Абвяшчэнне Украiнскай Народнай Рэспублiкi (УНР). Цэнтральная Рада. М. С. Грушэўскі. В. К. Вiнiчэнка. Першы Усеўкраiнскi з’езд Саветаў. УССР. Р. I. Мядзведзеў. Я. Б. Бош. М. А. Скрыпнiк.
Знiшчэнне старога дзяржаўнага апарату. Стварэнне новых дзяржаўных структур. Блок бальшавiкоў з левымi эсэрамi. М. А. Спiрыдонава. Сацыяльныя пераўтварэннi. Нацыяналiзацыя банкаў, чыгункi, воднага транспарту, асобных прадпрыемстваў. Увядзенне рабочага кантролю, экспрапрыяцыя буржуазii. Усерасiйская надзвычайная камiсiя (ВЧК). Ф. Э. Дзяржынскi. Падзел у вёсцы. Склiканне i роспуск Устаноўчага сходу. Я. М. Свярдлоў. Трэці Усерасiйскi з’езд рабочых i салдацкiх дэпутатаў, яго аб’яднанне з трэцім з’ездам сялянскiх дэпутатаў. «Дэкларацыя правоў працоўнага i эксплуатуемага народа». Абвяшчэнне РСФСР. Ажыццяўленне права народаў на самавызначэнне.
V.4. Выхад Расіі з Першай сусветнай вайны. Расія і Украіна ў гады Грамадзянскай вайны і ваеннай інтэрвенцыі (1918—1920 гг.). Перамiр’е з Германiяй. Iдэалогiя пралетарскага iнтэрнацыяналiзму i сусветнай рэвалюцыi. М. I. Бухарын. Мiрныя перамовы ў Брэст-Лiтоўску, iх зрыў. Асобная пазiцыя Украiны. Наступленне германскiх войскаў. VII з’езд РКП (б). IV з’езд Саветаў. Сепаратная мiрная дамова.
Cацыяльныя, нацыянальныя, палiтычныя, iдэалагiчныя, маральныя аспекты грамадзянскай вайны. Перыяды вайны, iх характарыстыка. Асноўныя процiдзейныя сiлы.
Узнiкненне ачагоў Грамадзянскай вайны ў Паволжы, на Доне, Кубанi, у Прыўраллi i Сiбiры. Пачатак iншаземнай ваеннай iнтэрвенцыi. Акупацыя аўстра-германскiмi войскамi Украiны, Беларусi. Масква — сталiца РСФСР. Высадка войскаў Антанты ў Мурманску i Архангельску. Японская iнтэрвенцыя на Далёкiм Усходзе. Мяцеж чэшскага корпуса. Белы рух: мэты, праграмы, састаў удзельнiкаў. Адсутнасць адзiнага цэнтра белага руху.
Чырвоная Армiя — армiя сусветнай рэвалюцыi. Будаўнiцтва Рабоча-Сялянскай Чырвонай Армii. Ад добраахвотнасцi да воiнскага падпарадкавання. Прыцягненне да службы афiцэраў старой армii. I. I. Вацэцiс. РВС. Савет Абароны. Чырвоны i белы тэрор.
V з’езд Саветаў. Паўстанне левых эсэраў. Развал урадавай каалiцыi. Устанаўленне аднапартыйнай сiстэмы. Прыняцце першай канстытуцыi РСФСР.
Баi на Усходнiм фронце летам — восенню 1918 г. С. С. Каменеў. Баi на Паўднёвым фронце. К. Я. Варашылаў. Ваенна-палiтычнае становiшча на Украiне. С. В. Пятлюра. П. П. Скарападскi. Украiнская Дырэкторыя. Выгнанне немцаў. Барацьба ў Сiбiры. А. В. Калчак. М. М. Юдзенiч. Наступ А. I. Дзянiкiна, паражэнне яго войскаў. Конныя армii РККА. Б. М. Думенка, С. М. Будзённы, Ф. К. Мiронаў. Расказачванне. Тыл белых армiй. Выступленне сялян супраць эканамiчнай палiтыкi белых i чырвоных. Н. I. Махно.
V.5. Палітыка «ваеннага камунізму». Цэнтралiзацыя кiраўнiцтва эканомiкай. Харчразвёрстка. Забарона прыватнага гандлю. Дзяржаўнае рэгуляванне спажывання. Усеагульнае працоўнае падпарадкаванне. Камуны. Дзяржгасы. Уладкаванне адмiнiстрацыйна-каманднай сiстэмы кiравання. Харчовая дыктатура. Камбеды.
Зрошчванне партыйнай i дзяржаўнай структур. Дыктатура РКП(б). Лёс лiберальных i сацыялiстычных партый. Прыняцце другой праграмы кампартыi. Курс на фарсiраванне будаўнiцтва сацыялiзму. Гаспадарчыя планы. Працоўныя армii. Нацыянальна-дзяржаўнае будаўнiцтва ў гады вайны. Стварэнне аўтаномiй у РСФСР. Далёкаўсходняя рэспублiка. Ваенна-палiтычны саюз савецкiх рэспублiк.
V.6. Заканчэнне Грамадзянскай вайны. Становішча Савецкіх рэспублік пры пераходзе ад вайны да міру. Савецка-польская вайна. Правал спробы экспарту рэвалюцыi. М. М. Тухачэўскi. Ю. Пiлсудскi. Рыжскi дагавор. Устанаўленне дыпламатычных адносiн з Эстонiяй, Латвiяй, Лiтвой i Фiнляндыяй. Паражэнне войскаў П. М. Урангеля ў Паўночным Прычарнамор’i i ў Крыме. М. В. Фрунзе. Эмiграцыя.
Крызiс палiтыкi «ваеннага камунiзму». Гаспадарчы заняпад. Страйкi на прамысловых прадпрыемствах. Дэкласаванне пралетарыяту. Незадаволенасць сялян харчразвёрсткай. Паўстаннi сялян. А. С. Антонаў. Паўстанне маракоў у Кранштаце i яго ўзброенае задушэнне. Унутрыпартыйны крызiс у РКП(б). Дыскусiя аб прафсаюзах. А. Г. Шляпнiкаў. Рэзалюцыя «Аб адзiнстве партыі».
V.7. Пераход да новай эканамічнай палітыкі. Утварэнне СССР. Развіццё СССР у гады нэпа. Х з’езд РКП(б). Замена харчразвёрсткi на харчпадатак. Першыя мерапрыемствы нэпа ў прамысловасцi, гандлі, сферы грашовага абароту. Дэнацыяналiзацыя дробнай i кустарнай прамысловасцi. Грашовая рэформа. Р. Я. Сакольнiкаў. Канцэсii, змешаныя прадпрыемствы. Кааперацыя.
Цяжкасцi пераходу да нэпа. Дэмабiлiзацыя. Злачыннасць, эпiдэмii, безнагляднасць. Голад 1921—1922 гг. Рэцыдывы «ваеннага камунiзму». Неадпаведнасць эканамiчнай практыкi i тэарэтычных поглядаў бальшавiкоў. Супярэчлiвасць эканамiчнай лiбералiзацыi i палiтычнай жорсткасцi. Недапушчальнасць iншадумства. Высылка з краiны прадстаўнiкоў iнтэлiгенцыi. Барацьба з царквою.
Перадумовы стварэння шматнацыянальнай дзяржавы. Дыскусii аб формах нацыянальна-дзяржаўнага ладу. I. В. Сталiн аб аўтанамiзацыi. Першы Усесаюзны з’езд Саветаў. Дэкларацыя i дагавор аб утварэннi СССР. Канстытуцыя СССР (1924). Нацыянальна-тэрытарыяльнае размежаванне.
Супярэчлiвасць эканамiчнага развiцця краiны. Уздым сельскай гаспадаркi. Маёмаснае расслаенне вёскi. Аднаўленне чыгуначнага транспарту i прамысловасцi. Неабходнасць iндустрыялiзацыi. Развiццё кааперацыi. Прычыны крызiсаў нэпа. «Нажнiцы цэн». Крызiсы збыту i хлебанарыхтовак. Рост беспрацоўя. Трэсты i сiндыкаты. Дзяржаўнае рэгуляванне. Класавы прынцып падаткаабкладання. Цiск iдэалогii i палiтыкi на эканомiку. Падтрымка сацыялiстычнага сектара. Неабходнасць выбару шляхоў надалейшага развiцця краiны. Спецыфіка правядзення нэпа ў Украіне.
V.8. Узмацненне ўнутрыпартыйнай барацьбы. Хвароба i смерць У. I. Ленiна. Асабiстае сапернiцтва пры непахiснасцi партыйнай дыктатуры. «Трыумвiрат» Р. Я. Зноўеў — Л. Б. Каменеў — I. В. Сталiн супраць Л. Д. Троцкага. «Новая апазiцыя». Умацаванне асабiстай улады I. В. Сталiна i пазiцый партыйнай наменклатуры. Уплыў унутрыпартыйнай барацьбы на жыццё савецкага грамадства.
V.9. Выбар стратэгіі фарсіраванай індустрыялізацыі. Барацьба па пытаннях будаўніцтва сацыялізму. Крызiс хлебанарыхтовак 1927—1928 гг. Вяртанне да метадаў харчразвёрсткi. Барацьба ў кiраўнiцтве ВКП(б) па пытанні аб выхадзе з крызiсу. «Правы ўхiл». М. I. Бухарын, А. I. Рыкаў, М. П. Томскi. Паражэнне прыхiльнiкаў захавання нэпаўскiх метадаў. Прычыны згортвання нэпа.
Распрацоўка і прыняцце першага пяцігадована плана. Адпраўны і аптымальны варыянты. Пераход да фарсіраванай індустрыялізацыі. Узмацненне эксплуатацыі народа. Унутраныя пазыкі. Перакачванне сродкаў з аграрнай сферы ў прамысловасць. Сацыяльная палітыка. Самаадданая праца савецкіх людзей.
V.10. Суцэльная калектывізацыя. Пераход да палiтыкi суцэльнай калектывiзацыi i лiквiдацыi кулацтва як класа. Рабочыя-дваццацiпяцiтысячнiкi. Супрацiўленне сялян. Падзенне ўзроўню прадукцыйнасцi працы. Часовае аслабленне нацiску на сялян i пераход да другога этапу ажыццяўлення суцэльнай калектывiзацыi. Падаткавы прэс. Экспарт зерня. Масавы голад 1932—1933 гг., яго прычыны. Палiтаддзелы МТС i саўгасаў, iх задачы. Рэпрэсii. Сутнасць калгаснай сiстэмы. Абдзяржаўленне калгасаў. Стан сельскай гаспадаркi. Змены ў жыццi вёскi, сялян. Характар і асаблівасці правядзення калектывізацыі ў Украіне.
V.11. Супярэчлівасць сацыяльна-эканамінага развіцця краіны. Вынiкi першай пяцiгодкi. Поўнае абдзяржаўленне эканомiкi, лiквiдацыя рыначных адносiн, самастойнасцi эканамiчных суб’ектаў. Падпарадкаванне эканомiкi савецкiх рэспублiк адзiнаму цэнтру.
Узмацненне адмiнiстрацыйна-каманднай сiстэмы кiравання эканомiкай у гады другой i трэцяй пяцiгодак. Тэхнiчная рэканструкцыя прамысловых прадпрыемстваў i транспарту. Будаўнiцтва новых прадпрыемстваў. Ператварэнне краiны з аграрна-iндустрыяльнай у iндустрыяльна-аграрную. Дыспрапорцыя асобных галiн развiцця народнай гаспадаркi. Рост колькасцi рабочых i служачых. А. Р. Стаханаў, Р. А. Iзотаў, П. Ф. Крыванос. Сацыялiстычнае спаборнiцтва. Стаханаўскi рух. Сiстэма «скрытага беспрацоўя». Астаткавы прынцып выкарыстання сродкаў на сацыяльныя патрэбы. Матэрыяльнае становiшча працоўных. Цана прамысловага рыўка. Галоўныя накірункі і вынікі ажыццяўлення пяцігадовых планаў у Украіне.
«Лагерная эканомiка». Выкарыстанне працы зняволеных. Увядзенне больш жорсткай дысцыплiны на вытворчасцi. Мiлiтарызацыя эканомiкi. Вынiкi развiцця СССР у 1930-я гг.
V.12. Палітычная сістэма грамадства. Апора ўлады на маргiнальныя слаi. Барацьба з iншадумствам. Манаполiя на ўладу партыйна-дзяржаўнай намеклатуры. Iдэалогiя марксiзму-ленiнiзму i яе сталiнская iнтэрпрэтацыя. Культурная рэвалюцыя як абавязковы элемент станаўлення дыктатуры. Дасягненнi i страты ў культурным развiццi краiны. Адсутнасць у СССР прававой дзяржавы. Фармалiзацыя законаў. Канстытуцыя СССР (1936). Культ асобы І. В. Сталiна: сляпое пакланенне перад правадыром i рэпрэсii. Iдэалагiчнае i палiтычнае забеспячэнне тэрору. «Ворагi народа».
ГУЛАГ. НКУС. Г. С. Ягода, М. I. Яжоў, Л. П. Берыя, А. Я. Вышынскi. Пазасудовыя рэпрэсii. Асаблiвая нарада, «двойкi», «тройкi». Паказальныя працэсы. Вялiкi тэрор. Рэальны сацыялiзм.
V.13. Знешняя палітыка СССР у 1920-х — 1930-х гг. Знешняя палiтыка Савецкай краiны ў новых умовах: Генуэзская канферэнцыя. Рапальскi дагавор. Пашырэнне дыпламатычных адносiн. Г. В. Чычэрын, Л. Б. Красiн, В. В. Вароўскi. Савецка-германскі дагавор аб ненападзенні 1926 г.
Падпiсанне дагавораў з Польшчай, Фiнляндыяй, Латвiяй, Эстонiяй, Iталiяй у 1932—1933 гг. Пагаршэнне савецка-германскiх адносiн. Спробы стварэння сiстэмы калектыўнай бяспекi. Уступ СССР у Лiгу Нацый. Дагаворы аб узаема-дапамозе з Францыяй i Чэхаславакiяй. М. М. Лiтвiнаў. Устанаўленне дыпламатычных адносiн памiж СССР i ЗША. Разрыў дыпламатычных адносiн з Кiтаем. Сутыкненнi з японскiмi войскамi каля возера Хасан i ракi Халхiн-Гол. Маскоўская англа-франка-савецкая канферэнцыя. Заключэнне дагавора аб ненападзе з Германiяй.