Книги по разным темам Pages:     | 1 | 2 |

У свеце вышэйазначанага павстае лагчнае пытанне: ц правамерна далучаць падобныя сеткавыя публкацы да таратурна-мастацкай крытык Кал звярнуцца да энцыклапедычных крынц, якя характарызуюць гэты вд дзейнасц, можна, паравновваючы наявныя дэфнцы, заключыць, што крытыка вявляе сабой майстэрства разглядаць, ацэньваць, аналзаваць нейк аб'ект: твор, асобу, працэс. Критика есть суждение о достоинствах и недостатках какого-нибудь... произведения (Чернышевский 1950, 351).

Аднак мастацтвазнавчыя крынцы сведчаць аб тым, што яшчэ задовга да взнкнення нтэрнета пачався працэс дэфармацы, спрашчэння в галне таратурна-мастацкай крытык. Так, напрыклад, у пачатку XX ст. вядомы рэжысёр, тэарэтык сцэнчнага мастацтва К. Станславск адзначав: Соврен менные критики пишут в своих рецензиях личные мнения. Это самонадеянн но, так как обществу интересны такие мнения только исключительных личн ностей, как, например, Толстого, Чехова. Высказывать личное впечатление или мнение в газетах имеет право не всякий из критиков. На это имел право лишь один гениальный Белинский, но он-то именно этим правом и не восн пользовался. Он разбирал и оценивал творчество с помощью логики, знан ния, пытливости и чуткости гения. Теперь же мерилом является личное, не проверенное чувство критика (Станиславский 1990, 343-344).

Сёння таратурна-мастацкая крытыка всё больш схляецца в бок тэматычнай журналстык. Аб гэтым гавораць у свах працах айчынныя навуковцы (Т. Арлова), х расйскя калег (Н. Ваганава, Н. Казьмна). нфармацыйны, асабовы аспект публкацый выходзць на першы план, засланяючы грунтовны аналз. Уважлвае даследаванне згаданай праблемы, эмпрычнае паглыбленне в яе дазваляюць Т. Арловай сцвярджаць, што сучасныя нфармацыйныя тэхналог спарадзл недаверлвасць да старых ведав змянл саму прыроду ведав. Многие современные прон изведения искусства строятся не по правилам логики, игнорируют понятность, провозглашают противоречия, неожиданности, парадоксальные чувства. Следовательно, и для критики старые логические законы не пример... Родилась и успешно функционирует новая разновидность литен ратурно-художественной критики - критика журналистская (Орлова 2005, 3).

Некаторыя сучасныя даследчык, прытрымлваючыся постмадэрнсцкай традыцы, нярэдка разглядаюць таратурна-мастацкую крытыку як ад метн ную мову для апсання сэнсу, што змяшчаецца в творы мастацтва.

Такм чынам, той тып матэрыялав, як взнк у вртуальным асяроддз ( г р а м а д з я н с к а я к р ы т ы к а, сет кавы крэатыв), можна аднесц да новай крытык, а спрошчаную манеру псьма сеткавых автарав - да новай формы сучаснага крытычнага акта.

Журналстыка Зыходзячы з гэтага, можна зрабць наступныя вывады.

1. У таратурна-мастацкую крытыку прыйшл недастаткова падрыхтаваныя автары, пагэтаму перамены, якя характарызуюць сеткавую таратурна-мастацкую крытыку, маюць пад сабой не стольк культуралагчную, кольк сацыяльную эканамчную аснову.

2. Сеткавая таратурна-мастацкая крытыка знаходзцца на пераходным этапе не з'являецца крытыкай у класчным разуменн. Яна вявляе сабой прадукт постмадэрнсцкага светавспрымання з усм власцвым яму прыкметам: адмавленнем ад традыцый, форм стылстычных арыенцрав; творчасцю выключна дзеля самавыявлення автара; суб'ектывным адчуваннем;

суб'ектывсцкай трактовкай мастацкага матэрыялу; дамнуючым нтутывным, а не аналтычным падыходам да аб'екта даследавання.

3. Лтаратурна-мастацкая крытыка в сетцы адрознваецца пошукам новых форм спосабав адлюстравання мастацкх працэсав.

Кберпрастора надзялла web-автарав такм магчымасцям, як аператывнасць лёгкасць размяшчэння матэрыялав. Гэтыя адметнасц не тольк спрасцл працэдуру взаемаадносн чытача автара, але зрабл магчымым такя з'явы, як таратура рэальнага часу, дзённкавасць.

Акрамя таго, новыя вртуальныя рэсурсы, выкарыстовваючы магчымасць к а с т а м з а ц ы , вдавочна прыстасовваюцца да пераваг канкрэтнага спажывца нфармацы.

нтэрнет-карыстальнкав цкавць автарск пункт гледжання, пачуцц разваг крытыка. I як адказ на гэтае запатрабаванне в сетцы нараджаецца аматарская крытыка, якая хаця не дае дасканалага мастацка-эстэтычнага аналзу твора ц працэсу, але прапануе ёмк, востры тэкст-замалёвку, пазнаёмвшыся з якм чытачы змогуць зрабць уласныя вывады.

Адзначым, што даследаванне сеткавага таратурна-мастацкага асяроддзя яшчэ тольк пачынаецца, аднак вдавочным падаецца той факт, што прастора on-line стварае вмовы для взнкнення новага тыпу таратурнамастацкай крытык. На сёння в on-line-асяроддз снуюць побач крытыка грамадзянская традыцыйная. Першая актывна выкарыстоввае все найновшыя формы нтэрактывнай камункацы (але яшчэ не паспела выпрацаваць уласцвыя дадзенай сферы мову густ), а другая, наадварот, адстаючы в плане тэхналагчных тонкасцей, падае прыклад прафесяналзму в галне слова.

Шлях айчынных web-супольнцтвав невялк. Тэрмн снавання таратурна-мастацкай крытык в нтэрнеце яшчэ меншы, але той факт, што на сёння яна развваецца хуткм тэмпам набывае статус сур'ёзнага канкурэнта друкаванай крытыцы, бясспрэчны.

Т А Р А Т У Р А К а з ь м и н а Н. Кто держит пуговицу II PRO SCENIUM. Вопросы театра. M., 2006. С. 6-1.

К а л м ы к о в А., К о х а н о в а Л. Интернет журналистика. М., 2005.

К о р о в и н А. Эта великая степь - интернет, или Откуда к нам придет современная поэзия // Журналист. М., 2005. № 10. С. 90.

О р л о в а T. Театральная журналистика. Теория и практика: В 2 ч. Мн., 2001-2002. Ч. 1. С. 13;

4.2. С. 119.

О р л о в а T. Литературно-художественная критика в контексте художественной культуры нашего времени // Журналистика и искусство. Материалы научных чтений, посвященных творн ческой деятельности известного театрального критика, доктора филологических наук, професн сора кафедры литературно-художественной критики Т.Д. Орловой / Редкол.: СВ. Дубовик (отв.

ред.) и др. Мн., 2005. С. 3-5.

O u r s o n. Что мы недавно смотрели. &Number=3151070&page=0&view=collapsed&sb=5&o=&fpart= С т а н и с л а в с к и й К. Моё гражданское служение России. М., 1990.

Ч е р н ы ш е в с к и й Н. Избранные философские сочинения: В 3 ч. М., 1950. Ч. 1. С. 351.

Э д е л ь ш т е й н М. Это критика. Я с к е в и ч Я. Прикладная интернетика: словарь терминов. Мн., 2003.

Паступв у рэдакцыю 22.09.06.

Наталия Барысавна Вавлава - сускальнк кафедры таратурна-мастацкай крытык, кравнк Школы журналстык Установы Палац пазашкольнай работы "Золак". Навуковы кравнк - доктар флалагчных навук, прафесар Т.Д. Арлова.

Pages:     | 1 | 2 |    Книги по разным темам